Vị tướng anh hùng nặng lòng tri ân

Năm nào cũng thế, cứ vào độ tháng Tư, Thượng tướng – Anh hùng LLVTND Nguyễn Huy Hiệu lại trở về Quảng Trị cùng lãnh đạo địa phương và cựu chiến binh trên mọi miền Tổ quốc dự lễ dâng hương tại nghĩa trang Đường 9. Đặc biệt, năm 2012 là 40 năm kỷ niệm giải phóng Quảng Trị, trong chuyến trở về này, vị tướng Anh hùng đã cùng các đại biểu trao tặng nhiều suất quà cho thân nhân, gia đình các thương binh, liệt sĩ và dự lễ khởi công xây dựng cụm tâm linh tại Gio An để tri ân đồng chí, đồng bào…

Trong suốt chặng đường chiến đấu gần chục năm trên đất lửa Quảng Trị, Anh hùng Nguyễn Huy Hiệu có biết bao kỷ niệm vui buồn. Để đến tận bây giờ, sự nhớ thương, tri ân đồng đội vẫn luôn canh cánh trong lòng ông. Vào dịp kỷ niệm 40 năm giải phóng Quảng Trị, cũng như thông lệ, ông lại về chiến trường xưa, cùng các đại biểu đi thăm lại những di tích chiến tranh trên mảnh đất anh hùng này như cao điểm 31 Phúc Sa Cửa Việt, Ngô Xá Tây, Sáp Đá Mài…

Khi dừng chân tại cây đa Gia Bình, những ký ức ngày xưa lại hiện về… Tướng Hiệu nói rằng, ông còn nhớ rất rõ trận đánh lịch sử của đơn vị mình đã diễn ra tại đây vào mùa xuân 1968. Trong thời chiến, làng Gia Bình đã chứng kiến bộ mặt ghê gớm nhất của cuộc chiến tranh. Chính gốc đa đó đã trở thành “đài quan sát” hữu hiệu để ta theo dõi nhất cử nhất động của quân địch. Ngày nào, đạn pháo của địch cũng nã vào thân đa, thế mà lạ thay, cái cây cổ thụ ấy vẫn bám trụ cho đến ngày giải phóng Quảng Trị 1972, nó mới chịu ngã xuống. Năm 1998, Tướng Hiệu đã cùng đồng đội vạch lau lá, tìm lại cội đa cổ thụ để trồng vào đó một cây đa búp đỏ, với tâm nguyện: linh hồn của những người đã ngã xuống trên mảnh đất này sẽ lại quây quần về trên tán lá xanh. Người dân cũng quyết định xây lại đình làng Gia Bình bên cạnh cây đa.

Hôm nay, cũng tại cây đa này, có một cuộc hội ngộ khiến chúng tôi vô cùng cảm động. Người dân địa phương đã luộc toàn sắn, khoai, củ từ, rau tàu bay… để chiêu đãi các cựu chiến binh và lãnh đạo khắp mọi miền Tổ quốc về đây. Hình ảnh đó khiến mọi người đều rưng rưng nhớ lại những năm tháng chiến tranh đồng bào đã cưu mang, che chở cho quân giải phóng. Để rồi gần 40 năm sau, những giây phút ấm tình quân dân đó được tái hiện nguyên vẹn, họ ngồi bên nhau, ôn lại những trận đánh oai hùng, nhắc tên những đồng đội đã cùng mình sát cánh năm xưa…Và đặc biệt, sau khi ăn xong, các đại biểu được lấy phần sắn, khoai, củ từ, mang về khắp các ngả đường trên mọi miền Tổ quốc.

            Cũng trong dịp này, tướng Hiệu cùng đồng chí Minh Kỳ, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị và đại diện cựu chiến binh trồng cây bồ đề ở Tân Kim – Sáp Đá Mài để tri ân đồng chí, đồng bào. Đây là địa danh trước kia có rất nhiều chiến sĩ của các đơn vị trong toàn quân đã ngã xuống anh dũng để giành lấy từng tấc đất, mái nhà trong những năm tháng không thể nào quên.

            Sau lễ dâng hương tại các di tích lịch sử, đoàn đại biểu tiếp tục đi thăm các gia đình chính sách, trong đó có gia đình Trung tướng Phạm Minh Tâm, nguyên Trung đoàn trưởng Trung đoàn 27 Mặt trận B5 trong chiến dịch 1972. Tướng Hiệu khi đó là Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 3 chủ công, Trung đoàn 27 (Trung đoàn Triệu Hải anh hùng). Đúng 10h30’ ngày 30/3/1972, Tiểu đoàn trưởng Nguyễn Huy Hiệu chỉ huy nổ súng trước giờ G, đánh trận mở màn tiêu diệt cao điểm 322-288 khu vực phía Đông Nam căn cứ Phu-Lơ. Khi đó, chiến sĩ Nguyễn Viết Mão – xạ thủ trung liên của Tiểu đoàn 3 Trung đoàn 27 đã mưu trí bắt sống thiếu tá Hà Thúc Mẫn, tiểu đoàn trưởng quân Nguỵ Sài Gòn. Tướng Hiệu kể rằng, giờ đây, cứ vào dịp mùng 5 Tết, các cựu chiến binh Trung đoàn 27 lại về tề tựu bên vườn cây tâm linh của gia đình ông, để tri ân đồng chí, đồng đội đã hi sinh vì nền độc lập, tự do của Tổ quốc. Vườn tâm linh đó quy tụ muôn loài cây quý được mang về từ khắp mọi nơi trên dải đất hình chữ S như Mai Chiếu Thủy, Ngũ Phúc, Nguyệt Quế, Cửu Phẩm, Trực Hương Khói… cây nào cũng mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, đó là nơi linh hồn đồng đội ông tìm chốn neo về, quây quần bên nhau.

            Thật cảm động, năm 2012, sau gần 40 năm, Tướng Hiệu mới có dịp gặp lại Ban liên lạc khu vực miền Đông Nam Bộ. Trong cuộc hội ngộ này, ông đã gặp chiến sĩ Nguyễn Viết Mão năm xưa; phóng viên chiến trường - nhiếp ảnh gia nổi tiếng Huỳnh Tiến Công (tức Đoàn Công Tính) và 2 con của má Sáu Ngẫu. Còn nhớ, đêm 29, rạng sáng ngày 30/4/1975, má Sáu Ngẫu đã trao lại cho Nguyễn Huy Hiệu tấm bản đồ đô thành Sài Gòn do chính tay má đã dày công ghi chép tỉ mỉ từng vị trí quân địch. Tấm bản đồ đó đã dẫn đường cho Trung đoàn Triệu Hải tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh, góp phần làm nên đại thắng mùa xuân năm 1975.

            Là một người mang nặng nghĩa tình và trách nhiệm, Viện sĩ-Anh hùng Nguyễn Huy Hiệu luôn canh cánh trong lòng những việc làm tri ân với các thế hệ đã đổ xương máu vì sự bình yên của Tổ quốc. Chính vì thế, hễ khi nào có điều kiện là ông lại lên đường làm việc nghĩa, từ việc cùng nhân dân tôn tạo lại những di tích lịch sử; thăm hỏi, tặng quà gia đình chính sách, những đứa trẻ bị ảnh hưởng của chất độc da cam; đến việc giúp đỡ thân nhân đồng đội đi tìm mộ liệt sĩ mà trước đây ông đã tự tay ghi chép tỉ mỉ tên từng người, quê quán, nơi chôn cất…

Nguyễn Hường